Ο Βενιαμίν Αλμπάλας γεννήθηκε την 1η Σεπτεμβρίου 1937 στα Κάτω Πετράλωνα από Πρεβεζάνους γονείς και θεωρεί ευτυχή συγκυρία ότι τον έφερε στον κόσμο η αδελφή του πατέρα του, η θεία Ματίλντα, η οποία ήταν μαία. Την ημέρα των δεύτερων γενεθλίων του ξέσπασε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, ένας πόλεμος που για ένα μικρό παιδί είχε τον ήχο των σειρήνων του βομβαρδισμού και την οσμή του υπόγειου καταφυγίου της οδού Παλληναίων.
Η διάσωση της οικογένειας Αλμπάλα δεν ήταν μια αλυσίδα τυχαίων γεγονότων. Ως πλανόδιος έμπορος υφασμάτων που σύχναζε στο κέντρο της πόλης, ο πατέρας Ιάκωβος δεν έτρεφε αυταπάτες για το δυσοίωνο μέλλον. Μια από τις φιλικές του επαφές ήταν ο Πάνος Μαχαίρας, γείτονας και γιατρός πολλών εβραϊκών οικογενειών. Ο Μαχαίρας δεν ήταν μόνο ανθρωπιστής αλλά και αντιστασιακός –μέλος του ΕΔΕΣ– και υπεύθυνος του παράνομου δικτύου έκδοσης ταυτοτήτων της Αστυνομίας Πόλεων. Στα τέλη Μαΐου 1943, με τη σφραγίδα του τοπικού Θ’ Αστυνομικού Τμήματος, ο Ιάκωβος, η Καρολίνα και ο Βενιαμίν Αλμπάλας μετονομάστηκαν σε Ορέστης, Μαρία και Κώστας Δόνος. Το επόμενο βήμα ήταν η μετοίκηση σε ασφαλή κρυψώνα, συγκεκριμένα το σπίτι ενός εξαδέλφου του Μαχαίρα στο Κατσιπόδι (Δάφνη). Για 14 ολόκληρους μήνες, η οικογένεια ζούσε κλεισμένη και προμηθευόταν τρόφιμα από μυημένους αντιστασιακούς συνεργάτες του Μαχαίρα. Η μητέρα, τα παιδιά –ο Βενιαμίν και η δίχρονη αδελφή του Βικτώρια– και η ογδοντάχρονη γιαγιά κρύβονταν, ενώ ο πατέρας απουσίαζε τα πρωινά για να φαίνεται ότι εργάζεται και να μην προκληθούν υποψίες στη γειτονιά. Το καθημερινό άγχος για τυχαία αποκάλυψη ή προδοσία γινόταν τρόμος, όποτε Γερμανοί και ταγματασφαλίτες εξαπέλυαν τυφλές επιδρομές εναντίον της Αντίστασης στις αθηναϊκές γειτονιές. Θύμα μαζικών συλλήψεων, κατά τη διάρκεια ενός τέτοιου «μπλόκου», έπεσε μάλιστα και ο αδελφός της μητέρας, Λεών Σαμπάς, ο οποίος εκτοπίστηκε στη Γερμανία ως χριστιανός όμηρος!
Οι μαύρες μέρες τελείωσαν με την φυγή των κατακτητών, τον Οκτώβριο του 1944. Εβδομήντα χρόνια αργότερα, το μικρό κρυμμένο παιδί θα είχε γίνει στρατιωτικός, πανεπιστημιακός και θα είχε αναλάβει διαδοχικά πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Αθηνών, του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου και μέλος πολλών φορέων και συλλογικοτήτων του ελληνικού εβραϊσμού.
Δείτε την Ψηφιακή Παρουσίαση
