Σαν πρόκες καρφώνονται οι λέξεις

Το Αρχείο Προφορικής Ιστορίας του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος (ΑΠΙ)

Μια έκθεση εγκατάσταση του ΕΜΕ

Το Αρχείο Προφορικής Ιστορίας (ΑΠΙ) του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος είχε μια μικρή, απλή αρχή, όπως πολλά πράγματα στη ζωή. Ο αρχικός πυρήνας των πρώτων δώδεκα συνεντεύξεων συγκροτήθηκε το 2001-2002 με αφορμή την περιοδική έκθεση του Μουσείου «Κρυμμένα Παιδιά στην Ελλάδα της Κατοχής». Με την οργάνωση και τεκμηρίωση τους, το Εβραϊκό Μουσείο έθεσε τα θεμέλια του ΑΠΙ, χωρίς να γνωρίζει, σε εκείνο το χρονικό σημείο, την εξέλιξη και την έκταση που αυτό θα αποκτούσε μέσα σε λίγα μόνο χρόνια.

Καθώς το πλήρωμα του χρόνου αφαιρεί σταδιακά την παρουσία των επιβιωσάντων από κοντά μας, η αποτύπωση της ζωντανής εικόνας τους, η έκφραση και ο λόγος τους, οι αναμνήσεις και οι σκέψεις τους αποκτούν κομβικό ρόλο στην προσπάθεια του Μουσείου να διηγηθεί την ιστορία «από τα κάτω», να μεταδώσει την ιστορική αφήγηση από τον άνθρωπο του τότε στον άνθρωπο του σήμερα, ο οποίος αναπόφευκτα έρχεται αντιμέτωπος τόσο με την αμεσότητα, όσο και με την υποκειμενικότητα που κρύβει κάθε μαρτυρία.

Σήμερα, στις μαρτυρίες που έχουν εκδοθεί με τη μορφή βιβλίου προστίθενται οι ηχητικές και οπτικοακουστικές πηγές, οι ψηφιακές αποτυπώσεις, η παρουσίαση ολογραμμάτων των μαρτύρων, ενώ το μέλλον επιφυλάσσει πιθανώς κι άλλες δυνατότητες. Ευτυχώς, γιατί οι μαρτυρίες αυτές είναι ανεκτίμητα κειμήλια της ανθρωπότητας, πολύτιμη παρακαταθήκη μνήμης για τις επόμενες γενιές, και ως τέτοιες, θα παραμείνουν για πάντα σχετικές και επίκαιρες.

Ζανέτ Μπαττίνου
Διευθύντρια ΕΜΕ

Επιστροφή στις Ψηφιακές Εκθέσεις

Σαν πρόκες καρφώνονται οι λέξεις

Το Αρχείο Προφορικής Ιστορίας του Εβραϊκού Μουσείου Ελλάδος (ΑΠΙ)

Το Αρχείο Προφορικής Ιστορίας (ΑΠΙ) σήμερα περιέχει ένα σύνολο 125 συνεντεύξεων, 69 ανδρών και 55 γυναικών, 14 σε ηχητική μορφή, ενώ οι υπόλοιπες σε οπτικοακουστική,...

Η Μαρτυρία

Κάθε μαρτυρία συμβάλλει ουσιαστικά στην υποστήριξη της ανθρωποκεντρικής θεώρησης της ιστορίας και της αφήγησης «από τα κάτω», δηλαδή μέσα από τις εμπειρίες και τις...

Ιάκωβος Μαέστρο (1927)

Βιογραφικό: Ο Ιακώβ Μαέστρο γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1927. Ο πατέρας του Ισαάκ Μαέστρο πέθανε το 1934 αφήνοντας την οικογένεια χωρίς πόρους. Έτσι, όλα τα...

Νάκη Μπέγα (1927)

Βιογραφικό: Η Εσθήρ (Νάκη) Ματαθία-Μπέγα γεννήθηκε στα Τρίκαλα το 1927. Ήταν το μικρότερο παιδί της οικογένειας και είχε δύο αδερφές μεγαλύτερες, την Άννα και την...

Μορδοχάι Μάγιο (1928)

Βιογραφικό: Ο Μορδοχάι Μάγιο γεννήθηκε το 1928 στην Καστοριά. Και οι δύο του γονείς, ο Γιακώβ και η Ρίφκα, το γένος Φαρατζή, ήταν καστοριανοί Εβραίοι....

Ζανέτ Ναχμία (1924)

Βιογραφικό: Η Ζανέτ Ναχμία γεννήθηκε στα Γιάννενα το 1925 από τον Χαΐμ και τη Ρεβέκκα, το γένος Μορδοχάι. Η οικογένεια είχε έξι παιδιά και ζούσε...

Αδελφές Κοέν: Παλόμπα Ματαθία και Ρικέττα Κοέν (1937), Βίδα-Βέτα Μιωνή (1939)

Βιογραφικά: Η Παλόμπα (Παυλίνα) Ματαθία (ΠΜ) γεννήθηκε το 1937 στη Θεσσαλονίκη μαζί με τη δίδυμη αδερφή της Ρικέττα (Ρίνα) Κοέν (ΡΚ). Η οικογένεια απέκτησε δύο...

Ζάκης Χατζής (1931 – 2018)

Ο Ζάκης Χατζής γεννήθηκε στα Γιάννενα το 1931, ήδη όμως πριν από τον πόλεμο η οικογένειά του είχε εγκατασταθεί στην Αθήνα. Πατέρας του ήταν...

Εστέρ Φλωρεντίν (1932)

Η Εστέρ Φλωρεντίν γεννήθηκε το 1932 στη Θεσσαλονίκη. Πατέρας της ήταν ο Μπεντσιόν Αλτσέχ και μητέρα της η Κλαίρη, το γένος Ματαλών. Είχε έναν...

Σαμπετάι (Μίμης) Μπέζας (1931 – 2019)

Βιογραφικό: Ο Μίμης Μπέζας γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1931 από τον Μωύς και τη Σαρίνα, το γένος Μπαρούχ. Ο πατέρας του εμπορευόταν ποδήλατα και παράλληλα...

Παναγιώτης Τζιώρτσας (1926)

Ο Παναγιώτης Τζιώρτσας γεννήθηκε στο Τιθρώνιο Φθιώτιδας το 1926. Πατέρας του ήταν ο Λεωνίδας και μητέρα του η Δέσπω, το γένος Κουτσομπέλη. Είχε μία...

Σάρα Γεσούα-Φόρτη (1927)

Η Σάρα Γεσούα, σύζυγος Μαρτσέλο Φόρτη, γεννήθηκε στη Χαλκίδα το 1927. Ο πατέρας της πέθανε νωρίς και η μητέρα της, Ζαφείρα, για να ζήσει...

Αλβέρτος-Αβραάμ Αμών (1925)

Βιογραφικό: Ο Αλβέρτος-Αβραάμ γεννήθηκε το 1925 στον Βόλο. Πατέρας του ήταν ο Σαμουήλ, ιδιοκτήτης ενός εργοστασίου που κατασκεύαζε κρεβάτια και ενός εμπορικού καταστήματος. Μητέρα...

Έλληνες Εβραίοι Επιζώντες από το Ολοκαύτωμα, της Άρτεμις Αλκαλάη

Πρόκειται για μια σειρά φωτογραφικών πορτραίτων Ελλήνων Εβραίων επιζώντων των ναζιστικών στρατοπέδων, που μετά τον πόλεμο εγκαταστάθηκαν πάλι στην Ελλάδα. Σε ηλικίες ανάμεσα στα...

Συντελεστές Έκθεσης

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ Ζανέτ Μπαττίνου ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ Μαίρη Καπότση, Χριστίνα Μέρη ΕΡΕΥΝΑ - ΚΕΙΜΕΝΑ Αλεξάνδρα Πατρικίου ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Joshua Barley ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Αλεξάνδρα Πατρικίου, Μαρία Βασιλικού ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΚΘΕΣΗΣ Μαίρη Καπότση,...