Η περιοδική ιστορική έκθεση με τίτλο «Πάνω στο Σταυροδρόμι: Η Εβραϊκή Κοινότητα Κέρκυρας», δημιουργήθηκε από το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος, για να πλαισιώσει τις εκδηλώσεις μνήμης που διοργάνωσε η Πρεσβεία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, με αφορμή τη γερμανική προεδρία του IHRA.

Η έκθεση επιχειρεί μία σύντομη ιστορική αναδρομή σε μια ξεχωριστή εβραϊκή κοινότητα, που άνθισε πάνω στο σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης και μοιράστηκε την πολυτάραχη ιστορία του τόσο όμορφου νησιού που την φιλοξενεί. Το πέρασμα από τα στενά καντούνια, αλλά και η συμβίωση λαών με διαφορετική γλώσσα, θρησκεία και κουλτούρα επηρέασε την καθημερινή ζωή και τις παραδόσεις της κοινότητας, δημιουργώντας ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, ήθη και έθιμα και αφήνοντας καθαρή την έκφρασή τους σε πολιτισμικά, λειτουργικά και αρχιτεκτονικά στοιχεία, μέρος των οποίων ανιχνεύεται ακόμη και σήμερα.

Αποτελεί μια ευκαιρία γνωριμίας με ένα αυθεντικό κομμάτι των ανθρώπων του νησιού, που βίωσε τον αντισημιτισμό ήδη από τον 19ο αιώνα και αποδεκατίστηκε κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και το Ολοκαύτωμα. Οι Κερκυραίοι Εβραίοι ζουν ακόμη εκεί, με ατόφια την αγάπη για το νησί τους, με την τραγουδιστή τους προφορά, την ιδιοσυγκρασία και ψυχοσύνθεση του νησιώτη. Μας προσκαλούν σε ένα ταξίδι γνώσης και ανακάλυψης, με εικόνες και κεράσματα από το παρελθόν, ήχους και χρώματα από το παρόν και ελπίδες για το μέλλον…

Επιστροφή στις Ψηφιακές Εκθέσεις

Η Εβραϊκή Κοινότητας της Κέρκυρας

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ – Τα Βασίλεια Σικελίας και Νεαπόλεως

Παρά την άμεση γειτνίαση της Κέρκυρας με την ηπειρωτική Ελλάδα, όπου υπήρχαν εβραϊκές κοινότητες από την αρχαιότητα, η πρώτη αναφορά για την παρουσία Εβραίων...

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ – Ενετοκρατία

Το 1387 η Κέρκυρα περιήλθε στην κυριαρχία της Βενετίας. Το 1492 Εβραίοι εκδιωγμένοι από την Ιβηρική Χερσόνησο και το 1494 από τη Νεάπολη κατέφθασαν...

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ – Γαλλοκρατία – Αγγλοκρατία

Τον Ιούνιο του 1797, μετά από την ενετική κυριαρχία 411 ετών, η Κέρκυρα περιέρχεται στους δημοκρατικούς Γάλλους του Ναπολέοντα Βοναπάρτη. Σύμφωνα με το πνεύμα...

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ – Ένωση με την Ελλάδα

Η Συνθήκη του Λονδίνου (29 Μαρτίου 1864) κατοχύρωσε τα Επτάνησα ως ελληνική επαρχία. Ο Ύπατος Αρμοστής των Ιονίων Νήσων κήρυξε επίσημα την Ένωση των...

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ – Τα αντισημιτικά επεισόδια του 1891

Μετά την Ένωση των Επτανήσων με την Ελλάδα, η διαρκώς βελτιούμενη θέση, οικονομική άνεση και πολιτιστική άνθηση των Εβραίων της Κέρκυρας ερέθιζε τους Χριστιανούς...

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ – Πόλεμος – Κατοχή – Ολοκαύτωμα

Τα Επτάνησα βρισκόταν αρχικά υπό Ιταλική Κατοχή. Με την παράδοση της Ιταλίας τον Σεπτέμβριο του 1943 οι Γερμανοί, αφού βομβάρδισαν την πόλη της Κέρκυρας...

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΖΩΗ – Οι Απουλιανές Συναγωγές

Οι πληροφορίες που είναι διαθέσιμες για τις συναγωγές της Κέρκυρας είναι λιγοστές και πολλές φορές ασαφείς ή ακόμα αντιφατικές. Γνωρίζουμε ότι υπήρχαν τρεις συναγωγές...

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΖΩΗ – Η Ρωμανιώτικη Συναγωγή

Η ρωμανιώτικη Κοινότητα χρησιμοποιούσε την επονομαζόμενη Scuola Greca ή Tempio Greco – Ελληνικό Ναό. Χρονολογείται από τις αρχές του 17ου αιώνα και είναι και...

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΖΩΗ – Συναγωγικά σκεύη και αντικείμενα

Μικρός μόνο αριθμός συναγωγικών σκευών, αντικειμένων και υφασμάτων εξακολουθεί να υπάρχει σήμερα. Αρχειακές όμως φωτογραφίες του εσωτερικού των συναγωγών παρέχουν ενδείξεις για το συγκρητικό...

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΖΩΗ – Τα εβραϊκά νεκροταφεία

Η ιστορία των εβραϊκών νεκροταφείων στην Κέρκυρα παρουσιάζει πολλά αρχειακά κενά και ανοιχτά ερωτήματα, ειδικά για τα νεώτερα χρόνια. Το παλιό νεκροταφείο των Πουλιέζων...

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΖΩΗ – Ήθη και έθιμα

Μερικά από τα εβραϊκά έθιμα της Κέρκυρας παρουσίαζαν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, αποτέλεσμα συνήθως της πολυπολιτισμικότητας του νησιού και της συγκατοίκησης ετερόκλητων κοινοτήτων με διαφορετικές ρίζες...

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ – Η Εβραϊκή Συνοικία

Οι Εβραίοι της Κέρκυρας κατοικούσαν αρχικά στο «Ερησβούνι» ή «Βρησβούνι» ή αλλιώς «Βραιοβούνι» ή «Οβριοβούνι», το σημερινό λόφο του Καμπιέλου. Το 1425, με την...

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ – Γλώσσα

Με το νησί της Κέρκυρας να αποτελεί μία «γέφυρα» μεταξύ των Βαλκανίων και της Ιταλίας, ήταν επόμενο να δημιουργηθεί μία μείξη πολιτισμικών χαρακτηριστικών και...

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ – Εκπαίδευση

Είναι γεγονός ότι μέχρι και τον 19ο αι. οι περισσότερες εβραϊκές οικογένειες στην Κέρκυρα δεν διέθεταν τα μέσα για να παρέχουν εκπαίδευση στα παιδιά...

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ – Κοινοτική οργάνωση και θεσμοί

Οι σχέσεις των δύο εβραϊκών κοινοτήτων της Κέρκυρας, των Γραικών και των Πουλιέζων, είναι αλήθεια ότι δεν υπήρξαν πάντα αρμονικές. Όταν, τον καιρό της...

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΖΩΗ – Επαγγέλματα

Οι Εβραίοι της Κέρκυρας διακρίνονταν για τον αστικό τους χαρακτήρα, καθώς η επαγγελματική τους απασχόληση εστιαζόταν ως επί το πλείστον στο εμπόριο, τη μεταποίηση...

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ – Εκδοτική δραστηριότητα

Η Κέρκυρα υπήρξε τόπος έντονης εβραϊκής πνευματικής δραστηριότητας. Χαρακτηριστικό της προοδευτικής σκέψης και της προσφοράς των Εβραίων του νησιού στα γράμματα είναι ότι το...

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ – Τζούλιο Καΐμη

Γεννήθηκε το 1897 σε ένα αρχοντικό δίπλα στη Συναγωγή «Γκρέκα» και ήταν γιος του Μωυσή Καΐμη, εκδότη της τοπικής εφημερίδας Ισραηλίτης Χρονογράφος. Η οικογένεια μετακόμισε...

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ – Αλμπέρ Κοέν

Γεννημένος στην Κέρκυρα το 1895, μετανάστευσε με την οικογένειά του στη Μασσαλία το 1900. Στην Κέρκυρα δεν θα ξαναγύριζε παρά μόνο μία φορά, το...

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ – Λάζαρος Μεναχέμ Βελλέλης

Ο πολύγλωσσος συγγραφέας και φιλόλογος γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1862. Το 1877 επιμελήθηκε το Aṭṭeret Baḥurim (Η Κορώνα των Νέων), ένα εβραϊκό – ελληνικό...

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ – Λάζαρος ντε Μόρδο – Ο «Επτανήσιος Ιπποκράτης»

Ο ιατροφιλόσοφος Λάζαρος ντε Μόρδο γεννήθηκε στην Κέρκυρα το 1774. Ήταν γόνος παλαιάς ιατρικής οικογένειας, αφού τόσο ο παππούς του Λάζαρος, όσο και ο...

Συντελεστές έκθεσης

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΘΕΣΗΣ Ζανέτ Μπαττίνου ΕΡΕΥΝΑ - ΚΕΙΜΕΝΑ Χριστίνα Μέρη Αλέξιος Μενεξιάδης ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Αλέξιος Μενεξιάδης ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Αλεξάνδρα Πατρικίου Damian MacCon Uladh ΓΡΑΦΙΣΤΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ Χάγια Κοέν ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Βικτωρία Κωστή ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ Ελίζα Σολομών ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ Λεωνίδας Παπαδόπουλος ΕΚΤΥΠΩΣΗ Σταύρος Μπελεσάκος, Φωτοσύνθεσις Το Εβραϊκό Μουσείο...