ΜΕΘΟΔΙΟΣ ΚΟΝΤΟΣΤΑΝΟΣ (1881-1972)
Η εβραϊκή κοινότητα της Κέρκυρας
Το 1928 απογράφηκαν στην Κέρκυρα 1.819 εβραίοι (5,32% των κατοίκων). Η εκτόπισή τους στην Πολωνία άρχισε στις 9 Ιουνίου 1944 και ολοκληρώθηκε στις 17 του ίδιου μήνα. Το ΕΑΜ είχε προτείνει να φυγαδευτούν οι εβραίοι της πόλης στα χωριά, αλλά οι ηγέτες της κοινότητας δεν συμφώνησαν, εκτιμώντας ότι οι πληροφορίες για επικείμενη εκτόπιση ήταν εκφοβιστικές. Εκτοπίσθηκαν 1.795 άτομα. Επέζησαν μόνον 187.
Ο ιεράρχης
Μητροπολίτης Κερκύρας και Παξών ήταν ο Μεθόδιος Κοντοστάνος, καταγόμενος από την Κέρκυρα στην καταγωγή. Ως αρχιμανδρίτης είχε υπηρετήσει στη Χαλκίδα και την Αττική. Ενθρονίστηκε στις 24.11.1942.
Μέριμνα και παραμυθία
Στις 2.6.1944 ο Μεθόδιος διαμαρτυρήθηκε στον νομάρχη, για την «ἀδικίαν καὶ ἐκμετάλλευσιν τῶν ἀτυχιῶν καὶ δοκιμασιῶν» επτά εβραίων μεταφορέων, οι οποίοι είχαν αποκλεισθεί «ἐκ τῆς ἐργασίας τῆς ὑπὸ τοῦ συλλόγου κομιστῶν παρεχομένης (…) Φρονοῦμεν ὅτι τὸ τοιοῦτον εἶναι μεγάλο ἀδίκημα, προσγινόμενον εἰς Ἕλληνας πολίτας παρ’ Ἕλληνος πολίτου». Στο ημερολόγιό του, ο Μητροπολίτης σημείωσε: «Κατὰ τὴν αὐτὴν ἡμέραν παρουσιάσθην εἰς τὸν Γερμανὸν στρατιωτικὸν Διοικητὴν κ. Jaeger καὶ τοῦ εἶπα ὅτι εἶναι καὶ ἀπάνθρωπον καὶ ἄδικον νὰ ἀποκλεισθοῦν οἱ ὡς ἄνω Ἰσραηλῖται ἐκ τῆς ἐργασίας. Διότι εἰς τὴν Ἑλλάδα ὡς πολῖται Ἕλληνες, δὲν ἔχουν καμμίαν ἐξαίρεσιν».
Όταν ανακοινώθηκε η διαταγή συγκέντρωσης των εβραίων της Κέρκυρας, ο Μεθόδιος παρουσιάστηκε και πάλι στον Jaeger και παρακάλεσε να μην εκτοπιστούν.
Η εβραϊκή συνοικία λεηλατήθηκε αμέσως μετά την εκκένωσή της. Τα εμπορεύματα των εβραϊκών καταστημάτων συγκεντρώθηκαν από τη νομαρχία και διανεμήθηκαν σε απόρους. Ενδεικτική των αντιφάσεων της εποχής είναι η αίτηση του Μεθόδιου προς τον νομάρχη να δοθούν υφάσματα από εβραϊκά καταστήματα «πρὸς τοὺς πενομένους ἱερεῖς».
Μαρτυρία
8 Ἰουνίου. Τὴν 11 π.μ., ἂν καὶ ἀσθενής (…) ἐπεκοινώνησα μετὰ τοῦ Γερμανοῦ Διοικητοῦ κ. Jaeger, τοῦ ὑπενθύμισα τὴν ὑπόσχεσίν του, καὶ διεμαρτυρήθην διὰ τὴν συγκέντρωσιν τῶν Ἰσραηλιτῶν. Ἐν τέλει παρεκάλεσα ὅπως ἀποφευχθῆ ἡ ἐκτόπισίς των».
Κοντοστάνος Μεθόδιος, Ἀρχεῖον καὶ καθημερινὰ περιστατικὰ γεγονότα επί ἰταλικῆς καὶ γερμανικῆς κατοχῆς, Κέρκυρα 1949.
Δείτε την Ψηφιακή Παρουσίαση