ΙΩΑΚΕΙΜ ΣΙΓΑΛΑΣ (1881-1965)
Οι εβραίοι του Διδυμότειχου
Η εβραϊκή κοινότητα του Διδυμοτείχου αριθμούσε 740 μέλη το 1928 (8,5% των κατοίκων). Εν όψει της εισόδου των Γερμανών στην πόλη, αρκετοί εβραίοι πέρασαν τον Έβρο, μεταξύ των οποίων και ο ραβίνος Αλκαμπές. Οι περισσότεροι, όμως, προτίμησαν να μείνουν στον τόπο τους, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους στο Μπίρκεναου, όπου και μεταφέρθηκαν βίαια στις 5.5.1943.
Ο ιεράρχης
Από το 1928 ως το 1957 μητροπολίτης Διδυμοτείχου και Ορεστιάδος ήταν ο Ιωακείμ Σιγάλας (1881-1965). Είχε διατελέσει (ως τιτουλάριος επίσκοπος Απολλωνιάδος) τοποτηρητής του μητροπολιτικού θρόνου στην Κερασούντα, όπου συνελήφθη από τις τουρκικές αρχές και μετά βίας διέφυγε τον θάνατο. Νεότερος είχε ασκήσει ιερατικό έργο υπό τον Πελαγωνείας Ιωακείμ, στις δυσχερείς συνθήκες του Μακεδονικού Αγώνα.
Μέριμνα και παραμυθία
Όταν εκδόθηκε διαταγή για τη συγκέντρωση των εβραίων του Διδυμοτείχου με σκοπό τον εκτοπισμό τους (4.5.1943), ο Ιωακείμ παρενέβη στις γερμανικές αρχές και παρακάλεσε για την «ἀποφυγὴν οἱασδήποτε σκληρότητος καὶ ἀπανθρώπου μεταχειρίσεως τούτων».
Κατά την ημέρα της μεταφοράς των εβραίων της πόλης από τη συναγωγή στο σιδηροδρομικό σταθμό (5.5.1943), ο Ιωακείμ βρέθηκε σκόπιμα στο δρόμο τους και «προέπεμψεν αὐτοὺς δακρύων, εὐχηθεὶς ‘καλὴν τύχην’, οὗτοι δὲ κλαίοντες ἀπεχαιρέτουν αὐτόν, ὁδηγούμενοι, φεῦ, εἰς τὸν τόπον τοῦ μαρτυρίου των» (αφήγηση του διαδόχου του).
Μαρτυρία
Ένας από τους ελάχιστους επιζώντες εβραίους του Διδυμοτείχου, ο γιατρός Μάρκος Ναχόν, γράφει: Αὐτὴν τὴν στιγμὴν καὶ δῆθεν κατὰ τύχην, ο Μητροπολίτης μὲ τὸ μεγάλο του θάρρος, ποὺ δὲν τοῦ ἔλειψε ποτέ, διέρχεται τὴν ἰσραηλιτικὴν συνοικίαν. Κανεὶς δὲν ἀπατᾶται διὰ τὸν πραγματικὸν σκοπὸν τοῦ περιπάτου του. Οἱ Ἰσραηλῖται καταλαβαίνουν καλὰ ὅτι κατέβηκε εἰς τὴν πόλιν διὰ νὰ τοὺς ἀποχαιρετήση καί νὰ τοὺς δείξη τὴν συμπάθειάν του. Πολλοί εἰς ἔνδειξιν εὐχαριστήσεως τοῦ φιλοῦν διὰ τελευταίαν φορὰν τὸ χέρι.
Μάρκος Ναχόν, Μπίρκεναου: Τὸ στρατόπεδον τοῦ θανάτου, Θεσσαλονίκη 1991.
Δείτε την Ψηφιακή Παρουσίαση
