Εβραϊκά Αξιοθέατα και Οργανισμοί στην Υπόλοιπη Ελλάδα

Είκοσι τρεις αιώνες εβραϊκής παρουσίας στην Ελλάδα έχουν αφήσει ακατάλυτα ίχνη, τα υλικά κατάλοιπα των οποίων βρίσκονται σε όλο τον Ελλαδικό χώρο. Ωστόσο, το πέρασμα του χρόνου έχει συχνά σβήσει τα ίχνη πολλών κοινοτήτων που εγκαταλείφθηκαν για διάφορους λόγους. Σεισμοί, πόλεμοι ή οικονομική ύφεση είναι μερικά μόνο από τα αίτια που κατέστρεψαν ολόκληρες κοινότητες ή τις ανάγκασαν να μετακινηθούν. Κάποιες φορές οι οικισμοί αυτοί χάνονται για πάντα – είτε γιατί καλύφθηκαν από το χώμα αιώνων, είτε γιατί τα υλικά τους χρησιμοποιήθηκαν για νεότερα κτίρια, είτε τέλος γιατί σκεπάστηκαν από μεταγενέστερους οικισμούς. Έτσι, τα υλικά ευρήματα τεκμηριώνουν μερικούς μόνο από τους χώρους για τους οποίους έχουμε ιστορικές μαρτυρίες.

Οι καλύτερα διατηρημένοι χώροι είναι εκείνοι στους οποίους υπήρχαν ακμάζουσες κοινότητες πριν το Ολοκαύτωμα. Μόλις εννιά από αυτές λειτουργούν σήμερα στην Ελλάδα, ενώ γίνονται προσπάθειες για τη διάσωση και συντήρηση της πλούσιας αυτής κληρονομιάς, σε όλη την υπόλοιπη χώρα.

Αίγινας

Η Συναγωγή της Αίγινας ανακαλύφθηκε το 1829 από τον Γερμανό ιστορικό Λούντβιχ Ρος , κοντά στο σημερινό λιμάνι του νησιού. Οι ανασκαφές αποκάλυψαν ένα...

Πάτρα

Οι πρώτοι Εβραίοι εγκαταστάθηκαν στην Πάτρα προερχόμενοι από τη Συρία, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του διαδόχου του Αλεξάνδρου, Σελεύκου Α’ του Νικάτωρος (323-281...

Άρτα

Η Εβραϊκή Κοινότητα της Άρτας είναι από τις πιο παλιές στην Ελλάδα. Το 1173 είχε ήδη περίπου 100 οικογένειες. Την εποχή του Δεσποτάτου της...

Ζάκυνθος

Τα στοιχεία για τη Ζάκυνθο είναι σποραδικά, ξέρουμε όμως ότι το 1522 ζούσαν στο νησί 30 Εβραϊκές οικογένειες. Το 1702 η κοινότητα διέθετε δύο...

Βέροια

H εβραϊκή παρουσία στη Βέροια χρονολογείται από τον 1o αι. π.Χ. Ο απόστολος Παύλος επισκέφτηκε την πόλη και κήρυξε στη συναγωγή της. Είναι πιθανό ότι...

Τρίκαλα

Από τις παλαιότερες εβραϊκές κοινότητες στην Κεντρική Ελλάδα, με ιδιαίτερο ιστορικό ενδιαφέρον. Κατά τη διάρκεια του πολέμου βρέθηκε στην Ιταλική ζώνη κατοχής. Λίγους μήνες...

Δήλος

Αναφορές στα έργα του ιστορικού Φλάβιου Ιώσηπου μαρτυρούν την ύπαρξη Εβραϊκής κοινότητας στο νησί, το οποίο εκτός από θρησκευτικό κέντρο ήταν κατά την ύστερη...

Χανιά

Οι πρώτοι Εβραίοι άρχισαν να εγκαθίστανται στην Κρήτη κατά τους Ελληνιστικούς χρόνους, προερχόμενοι από τα μεγάλα κέντρα της εποχής. Τη Ρωμαϊκή εποχή υπήρχαν αρκετές...

Ρόδος

Οι πρώτοι Εβραίοι εγκαταστάθηκαν στη Ρόδο ήδη από τον 2o αιώνα π.Χ. και από τότε η παρουσία τους στο νησί υπήρξε συνεχής, σε όλη τη...

Κέρκυρα

Μέχρι τον 16o αιώνα υπήρχε στο νησί σημαντική Εβραϊκή Κοινότητα με δύο κύριες συναγωγές, τη Ρωμανιώτικη και την Ιταλική. Κατά τον 19o αιώνα οι Εβραίοι της...

Χαλκίδα

Οι Εβραίοι της πόλης, δεν είναι ίσως οι πρώτοι που εγκαταστάθηκαν σε Ελληνικό έδαφος, η κοινότητά τους όμως είναι η αρχαιότερη της Ευρώπης και...

Βόλος

Εβραϊκή παρουσία αναφέρεται στην πόλη από τα χρόνια του βασιλιά Φιλίππου του Δ΄ (297-221 π.Χ. ). Κατά το 14o αιώνα σημειώθηκε μαζική μετανάστευση Εβραίων προς...

Λάρισα

Η παρουσία εβραϊκής Κοινότητας στη Λάρισα χρονολογείται από τον 2o π.Χ. Το 1881 ζούσαν στη Λάρισα 2.800 Εβραίοι και λειτουργούσαν επτά συναγωγές και μία Γεσσιβά...

Ιωάννινα

Η Εβραϊκή Κοινότητα της πόλης ιδρύθηκε τον 8o μ.Χ αιώνα. Είναι η μεγαλύτερη και πιο αντιπροσωπευτική Ρωμανιώτικη εβραϊκή κοινότητα της Ελλάδας, τα μέλη της οποίας...